Hướng Dẫn Cách Kiểm Tra Thạch Anh Bằng Đồng Hồ Vạn Năng

Thạch anh điện tử là một trong những linh kiện phổ biến trên các bo mạch của các thiết bị điện. Tuy nhiên chúng cũng rất dễ hỏng do các tác động từ bên ngoài như nhiệt độ hay va chạm, dẫn đến bo mạch không chạy. Để kiểm tra thạch anh còn sống hay đã chết, chỉ cần có một chiếc đồng hồ vạn năng có thang đo Frequency là bạn sẽ có ngay kết quả đo chính xác chỉ chưa đầy 5 phút. Chính vì thế, bài viết dưới đây Giải Pháp Đo Kiểm sẽ hướng dẫn chi tiết cho bạn cách kiểm tra thạch anh bằng đồng hồ vạn năng nhanh chóng, chính xác.

Thạch Anh Điện Tử Là Gì Và Vì Sao Cần Kiểm Tra?

Thạch anh điện tử là một linh kiện bán dẫn quan trọng trong các mạch điện tử, chúng hoạt động dựa trên hiệu ứng áp điện. Tức là khi thạch anh trong mạch điện nhận được điện áp từ nguồn điện truyền đến, chúng sẽ tiến hành dao động cơ học ở tần số nhất định (4MHz, 8MHz, 12MHz hoặc 16MHz). Điều này nhằm mục đích tạo ra tín hiệu clock ổn định cho bộ phận vi điều khiển (bao gồm: MCU, CPU và các IC khác).

Bên cạnh đó, dao động của thạch anh còn có độ chính xác cao hơn RC thông thường và ít bị lệch tần số do nhiệt độ hoặc nhiễu. Từ đó giúp cho các bo mạch chủ như mainboard máy tính, Arduino hay thiết bị IoT hoạt động đồng bộ và đáng tin cậy hơn. Chính vì vậy, việc kiểm tra thạch anh là rất cần thiết, giúp kỹ thuật viên xác định nhanh trạng thái của linh kiện quan trọng này và nâng cao hiệu quả, cũng như tiết kiệm chi phí sửa chữa thiết bị điện tử.

Chuẩn Bị Trước Khi Kiểm Tra

Trước khi tiến hành kiểm tra thạch anh bằng đồng hồ vạn năng, bạn cần chuẩn bị đầy đủ các dụng cụ cần thiết, để đảm bảo đo được tần số chính xác, tránh nhiễu và sai sót không đáng có. Trước hết là tháo hoàn toàn linh kiện thạch anh ra khỏi bo mạch và sử dụng một đoạn dây đo ngắn giúp kết quả thu được đáng tin cậy hơn khi đo trực tiếp trên mạch.

Danh sách các dụng cụ cần chuẩn bị để kiểm tra thạch anh bao gồm:

1. Đồng hồ vạn năng có thang đo Frequency (Hz) ±0.1% như Kyoritsu 1021R, Fluke 289, Sanwa CD800avà Hioki DT4223,… Lưu ý cần kiểm tra pin và que đo của đồng hồ trước khi đo, nếu hết pin hoặc tiếp xúc kém nên thay pin, que đo mới để đảm bảo kết quả đo chính xác nhất.
2. Thạch anh cần kiểm tra đã tháo khỏi bo mạch.
3. Dây đo ngắn khoảng dưới 10cm và đã vệ sinh sạch sẽ.
4. Tụ điện nhỏ (tùy chọn) khoảng 20-30pF ceramic.
5. Bàn làm việc gọn gàng, sạch sẽ, nhiệt độ phòng từ 20 đến 25°C.

Sau khi mọi thứ đã chuẩn bị sẵn sàng, tiếp theo chúng ta sẽ cùng bắt tay ngay vào cách đo thạch anh bằng đồng hồ vạn năng.

5 Bước Kiểm Tra Thạch Anh Bằng Đồng Hồ Vạn Năng Chi Tiết

Dưới đây là 5 bước chi tiết cách kiểm tra thạch anh bằng đồng hồ vạn năng, giúp bạn nhanh chóng xác định linh kiện còn sống hay chết. Cụ thể, nếu thạch anh còn sống thì kết quả thu được dao động đúng tần số, ngược lại trong trường hợp đã chết thì kết quả báo về bằng 0Hz hoặc độ lệch chuẩn lớn. Cách thực hiện:

• Bước 1: Chọn thang đo Frequency trên đồng hồ vạn năng bằng cách xoay núm chọn chế độ đến vị trí có kí hiệu Hz/Frequency (hoặc biểu tượng sóng sin). Và đảm bảo chọn độ phân giải cao nhất MHz range (đối với thạch anh 4-32MHz).
• Bước 2: Cắm 2 que đo đúng thứ tự vào đồng hồ vạn năng và 2 đầu dây đo còn lại chạm trực tiếp vào 2 chân của thạch anh, không cần quan tâm đến phân cực. Lúc này sử dụng dây ngắn <10cm ở trên để giảm nhiễu và nếu SMD thì dùng đầu nhọn.
• Bước 3: Chờ trong 5-10 giây để thạch anh dao động đến khi ổn định.
• Bước 4: Đọc giá trị tần số hiển thị trên màn hình và so sánh với thông số ban đầu của linh kiện. Nếu giá trị tần số thực tế chênh lệch ±5% với thông số của thạch anh thì tốt, ngược lại kết quả hiển thị 0Hz thì chuyển sang bước 5.
• Bước 5: Nối tụ 20-30pF ceramic đã chuẩn bị song song với 2 chân của thạch anh đang đo và chờ trong 10s đo lại. Nếu kết quả cuối cùng vẫn 0Hz hoặc chênh lệch >10% là dấu hiệu cho thấy thạch anh đã “chết” và cần thay mới để đảm bảo mạch điện hoạt động lại hiệu quả, không bị gián đoạn.

Các trường hợp kết quả kiểm tra thạch anh bằng đồng hồ vạn năng có thể xảy ra:

[Tham Khảo] Các Cách Kiểm Tra Thạch Anh Hiệu Quả, Nhanh Chóng Khác

Ngoài cách kiểm tra thạch anh sống hay chết bằng đồng hồ vạn năng đã hướng dẫn ở trên, trên thực tế còn rất nhiều phương pháp kiểm tra thạch anh khác. Tùy vào từng trường hợp mà bạn có thể lựa chọn phương pháp phù hợp để đáp ứng yêu cầu đo lường.

1. Kiểm tra thạch anh bằng máy hiện sóng (Oscilloscope)

Cách thực hiện:

1. Kết nối probe vào 2 chân thạch anh trên bo mạch đang chạy nguồn.
2. Quan sát dạng sóng sin vuông đều ở tần số đúng và biên độ 1-5Vpp.

Ưu điểm của cách kiểm tra thạch anh còn sống hay chết bằng máy hiện sóng giúp bạn phát hiện được các hiện tượng nhiễu và lệch pha chi tiết nhất. Tuy nhiên, phương pháp này có nhược điểm lớn nhất là cần mua máy hiện sóng đắt tiền, không thích hợp với các trường hợp kiểm tra thạch anh không thường xuyên.

2. Kiểm tra thạch anh bằng mạch test đơn giản (Crystal tester)

Cách thực hiện:

1. Lắp thạch anh cần kiểm tra vào một bo mạch test có đèn LED hoặc IC 555 và bộ cấp nguồn 5V.
2. Nếu nguồn khởi động, đèn LED nhấp nháy đều → sống, ngược lại đèn LED không sáng → chết.

Đây là phương pháp kiểm tra thạch anh truyền thống, đơn giản nhất, ít tốn kém chi phí và hoàn toàn có thể tự thực hiện ngay tại nhà. Trái lại cách này không phù hợp ứng dụng trong các yêu cầu kiểm tra hàng hoạt hoặc cần có con số chính xác, rõ ràng. Bạn có thể áp dụng cách làm này trong trường hợp xung quanh không có bất cứ thiết bị đo lường chuyên dụng hỗ trợ.

3. Đo điện dung và điện trở bằng đồng hồ vạn năng thường

Trong trường hợp bạn đã có sẵn một chiếc đồng hồ vạn năng đo điện thường dùng nhưng không có thang đo Frequency. Đừng quá lo lắng! Dưới đây là cách sử dụng các chức năng của đồng hồ vạn năng để kiểm tra thạch anh còn sống hay đã chết:

Dấu Hiệu Nhận Biết Thạch Anh Bị Hỏng

Việc nhận biết được dấu hiệu cho thấy thạch anh bị hỏng là một trong những kỹ năng rất cơ bản nhưng không kém phần quan trọng, giúp bạn đánh giá nhanh tình trạng của linh kiện hay mạch điện tử. Từ đó giúp tiết kiệm chi phí sửa chữa, bảo trì, tránh được nguy cơ chẩn đoán sai linh kiện khác trên bo mạch và tốn kém chi phí thay mới. Dưới đây là các dấu hiệu nhận biết và nguyên nhân phổ biến dẫn đến thạch cao điện tử bị hỏng:

Lưu Ý Quan Trọng Và Những Lỗi Thường Gặp

Việc kiểm tra thạch anh bằng đồng hồ vạn năng cũng cần tuân thủ các lưu ý quan trọng để không chỉ đảm bảo kết quả chính xác, mà còn tránh nhầm lẫn giữa linh kiện “sống” thành “chết” và ngược lại. Ngoài ra trong quá trình thực hiện, đặc biệt là đối với người mới, việc gặp phải những lỗi thường gặp mà ai cũng có nguy cơ mắc phải khi lần đầu thực hiện là không hiếm.

Thấu hiểu được vấn đề này, Giải Pháp Đo Kiểm (MTS) chủ động đưa ra các lưu ý quan trọng và cách khắc phục những lỗi thường gặp giúp bạn thành công ngay từ lần đầu tiên kiểm tra thạch anh bằng đồng hồ vạn năng. Hãy cùng tìm hiểu ngay:

Lưu ý quan trọng

• Tháo linh kiện khỏi bo mạch hoàn toàn.
• Set-up nhiệt độ và môi trường làm việc phù hợp (Đo ở 20-25°C).
• Sử dụng dụng cụ đã được vệ sinh sạch sẽ, để giảm nguy cơ nhiễu điện từ.
• Chờ thạch anh dao động ổn định trước khi đọc kết quả.

Lỗi thường gặp và cách khắc phục

Địa Chỉ Chuyên Phân Phối Đồng Hồ Vạn Năng Chính Hãng, Giá Rẻ, Đáng Tin Cậy

Hiện nay trên thị trường có rất nhiều nhà phân phối thiết bị đo lường điện đa năng với mẫu mã và giá thành đa dạng, trong đó nổi bật nhất phải kể đến công ty Giải Pháp Đo Kiểm (MTS). Đây là địa chỉ uy tín hàng đầu tại Việt Nam chuyên phân phối đồng hồ vạn năng chính hãng từ các thương hiệu nổi tiếng như Hioki, UNI-T, Fluke, Extech, Kyoritsu,… với giá rẻ và chính sách bảo hành dài hạn từ 12-36 tháng.

Công ty sở hữu kho hàng với số lượng lớn sản phẩm, giúp đáp ứng mọi nhu cầu đo kiểm điện từ cơ bản đến chuyên nghiệp và ứng dụng kiểm tra hầu hết các linh kiện thạch anh trên thị trường. Ngoài ra, khách hàng hoàn toàn có thể yêu tâm khi mua sắm thiết bị đo lường chính hãng tại Giải Pháp Đo Kiểm. Vì chúng tôi mang đến nhiều lợi ích và dịch vụ đáng tin cậy như: giao hàng nhanh toàn quốc, tư vấn chọn sản phẩm miễn phí, đổi trả 7 ngày và chương trình khuyến mãi thường xuyên giảm đến 20% giá trị sản phẩm.

Liên hệ ngay đến số hotline 0901 668 234 để được nhận báo giá đồng hồ vạn năng giá rẻ, chính hãng tốt nhất, giúp đáp ứng mọi nhu cầu sử dụng. Cuối cùng, nếu bạn cảm thấy bài viết hướng dẫn cách kiểm tra thạch anh bằng đồng hồ vạn năng trên đây của Giải Pháp Đo Kiểm bổ ích thì đừng quên để lại một đánh giá. Để chúng tôi tiếp tục sản xuất những nội dung chất lượng hơn nữa nhé!

THÔNG TIN LIÊN HỆ:

CÔNG TY CỔ PHẦN GIẢI PHÁP ĐO KIỂM

• Địa chỉ: 1/5 Đường An Nhơn, Phường 17, Quận Gò Vấp, TP HCM
• Hotline: 0901.668.234
• Email: sales@giaiphapdokiem.vn
• Website: www.giaiphapdokiem.vn
• Facebook: https://www.facebook.com/giaiphapdokiem