Hướng Dẫn Đo Dòng Điện 1 Chiều Bằng Đồng Hồ Vạn Năng

Đồng hồ vạn năng là thiết bị đo lường dòng điện xoay chiều AC phổ biến trong thực tế, từ các phép kiểm tra dòng điện cơ bản trong gia đình đến các công việc sửa chữa, bảo trì hệ thống điện công nghiệp, lưới điện quốc gia. Ngoài ra, một số thiết bị đo lường điện đa năng này còn có khả năng đo dòng điện DC hiệu quả cho các thiết bị quen thuộc như pin, ắc quy, adapter, mạch điện tử,… Chính vì thế, trong bài viết này Giải Pháp Đo Kiểm sẽ hướng dẫn chi tiết cho bạn cách đo dòng điện 1 chiều bằng đồng hồ vạn năng. Hãy cùng khám phá ngay!

Đo Dòng Điện Một Chiều (DC) Là Gì?

Thực chất việc đo kiểm dòng điện một chiều (DC) cũng tương tự như dòng điện xoay chiều (AC). Tuy nhiên, dòng điện một chiều là dòng điện có chiều chuyển động không đổi theo thời gian của các hạt mang điện (electron), cụ thể là dòng điện luôn chạy từ cực dương (+) sang cực âm (-) theo quy ước. Chính vì thế, cường độ dòng điện DC có thể luôn ổn định hoặc biến thiên nhưng chiều cố định.

Việc đo kiểm dòng điện DC trong các thiết bị phổ biến như pin AA/AAA, nguồn USB 5V, mạch điện tử board, adapter sạc điện thoại,… bằng đồng hồ vạn năng nhằm mục đích kiểm tra tải điện, phát hiện sự cố rò rỉ khi sửa chữa một cách nhanh chóng, chính xác và tiện lợi nhất. Ngoài ra, thao tác này còn giúp các kỹ sư xác định được thiết bị có hoạt động đúng công suất thiết kế hay không, từ đó có kế hoạch bảo trì, sửa chữa và thay thế tối ưu.

Khi Nào Cần Đo Dòng Điện Một Chiều?

Việc đo dòng điện 1 chiều bằng đồng hồ vạn năng nên được thực hiện khi cần kiểm tra, sửa chữa hoặc bảo trì các thiết bị sử dụng dòng điện DC, để phát hiện sớm các sự cố điện kịp thời và tránh hỏng hóc lan rộng. Cụ thể, dưới đây các các trường hợp phổ biến cần đo dòng điện một chiều:

• Kiểm tra pin và ắc quy: Đo dòng xả của pin AA, lithium-ion, ắc quy xe máy để đo dung lượng pin còn lại, phát hiện pin yếu hoặc hỏng.
• ​Test adapter và nguồn DC: Kiểm tra dòng ra của adapter 5V/2A, USB charger xem có đúng spec không, tránh trường hợp quá tải gây cháy nổ.
• ​Sửa chữa mạch điện tử: Đo dòng điện DC chạy trong các board mạch, LED, motor DC nhỏ để tìm short circuit, rò rỉ hoặc linh kiện điện bị hỏng.

Nhìn chung, việc đo dòng điện 1 chiều bằng đồng hồ vạn năng định kỳ, thường xuyên là một trong những cách mang lại hiệu quả vượt trội trong quá trình xác định tải thực tế, tối ưu hóa nguồn và đảm bảo an toàn cho toàn bộ hệ thống điện DC. Đặc biệt là hệ thống pin mặt trời, robot, IoT – Đây là những nơi dòng điện DC là nguồn chính. Bên cạnh đó, việc phát hiện sớm các nguy cơ tiềm ẩn còn giúp người dùng và doanh nghiệp tiết kiệm đáng kể chi phí thay mới, giảm rủi ro cháy nổ do dòng bất thường.

Chuẩn Bị Trước Khi Đo Dòng DC Bằng Đồng Hồ Vạn Năng

Trước khi tiến hành đo dòng điện 1 chiều bằng đồng hồ vạn năng, bạn cần chuẩn bị kỹ lưỡng các dụng cụ và thao tác ban đầu để đảm bảo quá trình làm việc được diễn ra suôn sẻ, an toàn và mang lại độ chính xác cao nhất. Đặc biệt là đối với những ai lần đầu tiên thực hiện rất dễ xảy ra các sai sót làm cháy cầu chì hoặc hỏng thiết bị. Dưới đây là danh sách các dụng cụ cần chuẩn bị:

1. Đồng hồ vạn năng (VOM) số hoặc kim có thang đo DC Current (A/mA/µA), ưu tiên các model được trang bị cầu chì bảo vệ quá tải như của thương hiệu Hioki, Kyoritsu, Fluke,…
2. Dây đo đi kèm với đồng hồ vạn năng chính hãng, đảm bảo đầu đo tiếp xúc tốt, không bị oxy hóa, trầy xước.
3. Nguồn DC hoặc linh kiện cần kiểm tra.

Ngoài việc chuẩn bị đầy đủ các vật dụng cần thiết cho quá trình đo dòng điện 1 chiều bằng đồng hồ vạn năng, bạn cần phải kiểm tra trạng thái và thực hiện các bước cài đặt ban đầu. Bao gồm việc kiểm tra pin đồng hồ vạn năng còn đủ để hoạt động, thiết bị đã được hiệu chuẩn định kỳ, vệ sinh sạch sẽ que đo tránh bụi bẩn gây sai số. Sau đó, chọn đúng chế độ đo dòng điện một chiều trên đồng hồ vạn năng, cắm hai que đo vào đúng cổng quy định và chọn thang đo dòng DC ở mức cao nhất trước khi tiến hành đo trực tiếp.

Bên cạnh đó, không được quên ngắt hoàn toàn nguồn điện của thiết bị hay mạch điện cần đo. Điều này là bước quan trọng để tránh xảy ra chập điện hay giật điện khi mắc nối tiếp đồng hồ vạn năng. Tốt nhất, bạn hãy nên trang bị đầy đủ cho mình các vật dụng và đồ bảo hộ an toàn điện để đảm bảo an toàn là trên hết.

Nguyên Lý Đo Dòng Điện 1 Chiều Bằng Đồng Hồ Vạn Năng

Để đo được dòng điện một chiều bằng đồng hồ vạn năng nhanh chóng, chính xác cần mắc nối tiếp thiết bị với mạch điện cần kiểm tra. Điều này sẽ giúp toàn bộ dòng điện chạy vào trong mạch đo của đồng hồ. Và bên trong của đồng hồ vạn năng được trang bị sẵn một điện trở shunt có giá trị rất nhỏ. Khi dòng điện chạy qua tiếp xúc trực tiếp với điện trở này sẽ sinh ra một điện áp rơi theo định luật Ohm (U = I × R).

Từ đó, bộ vi xử lý của đồng hồ sẽ hoạt động để đo chính xác giá trị điện áp rơi này, tiếp tục tính toán dựa trên các thuật đã được thiết lập sẵn và suy ra giá trị dòng điện DC chính xác được hiển thị trên màn hình. Tóm lại, nguyên lý đo dòng điện 1 chiều bằng đồng hồ vạn năng là đo gián tiếp thông qua giá trị điện áp rơi trên điện trở shunt. Đồng thời kết hợp với mắc nối tiếp đồng hồ vạn năng vào mạch điện cần đo đúng cực tính, cụ thể:

• Que đo màu đỏ cắm vào cổng A của đồng hồ và nối về phía cực dương (+) của mạch điện cần đo.
• Que đo màu đen cắm vào cổng COM của đồng hồ và nối về phía cực âm (−) của mạch điện cần đo.

Hướng Dẫn Cách Đo Dòng Điện 1 Chiều Bằng Đồng Hồ Vạn Năng Chi Tiết

Như đã biết, đồng hồ vạn năng bao gồm 2 loại: đồng hồ số và kim, mỗi loại sẽ bao gồm cấu tạo, nguyên lý hoạt động, thao tác và cách hiển thị kết quả đo khác nhau. Chính vì vậy, cách đo điện 1 chiều bằng đồng hồ vạn năng của chúng cũng khác nhau. Dưới đây là hướng dẫn chi tiết:

Cách đo dòng điện 1 chiều bằng đồng hồ vạn năng số

1. Tắt nguồn mạch điện DC cần đo, nếu là đo các linh kiện điện DC như adapter hay pin cần tháo chúng ra khỏi mạch điện. Điều này giúp đảm bảo kết quả đo chính xác nhất, vì không bị ảnh hưởng bởi các linh kiện điện tử khác trong mạch.
2. Kiểm tra cài đặt đồng hồ đã đúng chưa bao gồm: chọn chế độ đo DC, cắm que đo đen vào COM, que đo đỏ vào cổng đo dòng điện chuyên dụng, chọn chế độ auto-range hoặc thang cao nhất.
3. Mắc nối tiếp đồng hồ vạn năng vào tải/mạch điện cần đo như sau: Que đỏ nối với nguồn dương (+) và que đen nối với nguồn âm (-).
4. Bật nguồn và đọc giá trị dòng điện DC được hiển thị trên màn hình LCD, nên thực hiện lại nhiều lần và hạ thang đo (nếu cần) để có được kết quả đo chính xác nhất.
5. Tắt nguồn và rút que đo về (ưu tiên rút que đo trước). Sau đó lắp lại mạch gốc (nếu cần).

Dưới đây các thang đo dòng DC phổ biến trên các thiết bị DMM tương ứng với từng thiết bị điện:

• 200µA: Phạm vi đo từ 0-200µA, dành cho các loại pin yếu hoặc mạch siêu nhỏ.
• 10mA: Phạm vi đo từ 0-10mA, dành cho các ứng dụng đo kiểm đèn LED, cảm biến.
• 200mA: Phạm vi đo từ 0-200mA, dành cho pin AA mới, USB 100mA.
• 10A: Phạm vi đo từ 0-10A, dành cho Adapter 5V/2A, motor DC.

Cách đo dòng điện 1 chiều bằng đồng hồ vạn năng kim

Tương tự như DMM, cách đo dòng điện 1 chiều bằng đồng hồ vạn năng kim (analog) cũng bao gồm các bước cơ bản trên. Tuy nhiên bạn cần phải biết cách đọc kim chỉ thị, chọn thang thủ công chính xác và căn chỉnh zero trước khi đo. Dưới đây là hướng dẫn chi tiết:

1. Tắt nguồn mạch kiểm tra 
2. Chọn thang đo dòng DC và cắm que đo đúng quy định (như đồng hồ DMM)
3. Quan trọng nhất: Điều chỉnh kim chỉ trên mặt đồng hồ về đúng vạch 0 bằng nút điều chỉnh (thường ở góc dưới bên phải màn hình).
4. Mắc nối tiếp đồng hồ vạn năng đảm bảo dòng điện chạy đúng chiều từ dây đỏ sang dây đen.
5. Bật nguồn và quan sát kim chỉ thị di chuyển thang đo tương ứng đã chọn. Nếu nhận thấy kim dịch chuyển quá nhỏ so với thang đo thì nên hạ thang đo, sau đó đo lại và ngược lại.
6. Tắt nguồn, rút dây đo và lắp lại mạch điện.

Cách đo điện áp 1 chiều bằng đồng hồ vạn năng (số và kim) cũng được thực hiện tương tự, chỉ khác ở chỗ thay vì chọn chức năng đo dòng điện một chiều (A⎓) hãy chọn chức năng đo điện áp một chiều (V⎓). Ngoài các phép đo điện áp, điện trở, thông mạch, tần số,… một chiều hãy cắm dây đo đo vào cổng đo (V/Ω) để đảm bảo kết quả đo gần đúng với giá trị thực tế nhất.

Tham khảo: Hướng Dẫn Cách Đo Dòng Điện 220V Bằng Đồng Hồ Vạn Năng

Những Lỗi Thường Gặp Khi Đo Dòng DC Bằng Đồng Hồ Vạn Năng

Bên cạnh hướng dẫn chi tiết cách đo dòng điện 1 chiều bằng đồng hồ vạn năng ở trên, bạn cần nắm được một số lỗi thường gặp chủ yếu xuất phát từ việc mắc sai mạch, chọn thang không đúng hoặc bỏ qua tiêu chí an toàn khi thực hiện. Chính vì vậy, để phòng ngừa sự cố chập cháy, dẫn đến hỏng thiết bị hoặc kết quả sai lệch nghiêm trọng, hãy kiểm tra kỹ các checklist dưới đây trước mỗi lần đo để tránh được 90% lỗi:

• Lỗi mắc mạch và cổng cắm: Bao gồm mắc song song thay vì nối tiếp, kết nối sai cổng cắm và đảo cực que đo.
• Lỗi chọn thang đo và đọc kết quả: Chọn thang đo quá thấp, quên điều chỉnh điểm zero (đối với đồng hồ VOM kim) và đọc giá trị không chính xác. Cách khắc phục là nên bắt đầu ở thang đo cao nhất, sau đó hạ dần, luôn luôn nhớ điều chỉnh kim chỉ thị về đúng vạch zero trước khi bắt đầu chạm vào điểm cần đo. Trước khi đọc kết quả đo cuối cùng, cần chờ ít nhất từ 5 đến 10 giây, để kết quả đo ổn định.
• Lỗi an toàn và bảo dưỡng: Đây là những lỗi rất nghiêm trọng, tuyệt đối không được phạm phải khi đo dòng điện 1 chiều bằng đồng hồ vạn năng bao gồm không tắt nguồn trước khi set-up, không kiểm tra thiết bị trước khi sử dụng, thậm chí là đo dòng điện quá lớn (>10A).

So Sánh Cách Đo Dòng DC Bằng Đồng Hồ Vạn Năng Và Ampe Kìm

Bên cạnh cách đo dòng điện 1 chiều bằng đồng hồ vạn năng, hiện nay trên thị trường có một số bộ phận người dùng ưa chuộng cách đo dòng điện một chiều bằng ampe kìm nhờ có khả năng đo không tiếp xúc, nhanh chóng, an toàn. Ngoài ra, ampe kìm còn được thiết kế để đáp ứng yêu cầu đo kiểm cả dòng điện một chiều và xoay chiều có giá trị lớn. Trong khi đó, các model đồng hồ vạn năng cho phép đo dòng DC có độ chính xác cao đối với dòng DC nhỏ.

Cụ thể, dưới đây là bảng so sánh chi tiết cách đo dòng DC bằng đồng hồ vạn năng và ampe kìm. Thông tin này giúp bạn dễ dàng tham khảo, so sánh, từ đó đưa ra quyết định mua sắm thiết bị đo lường phù hợp, nhất là trong bối cảnh đồng hồ vạn năng và ampe kìm là những công cụ đo kiểm điện hiệu quả nhất hiện nay:

Đến đây, chúng ta có thể dễ dàng rút ra được kết luận khi nào nên chọn đồng hồ vạn năng và khi nào nên chọn ampe kìm để đo dòng điện một chiều, cụ thể:

1. Chọn đồng hồ VOM: Dùng cho các ứng dụng đo dòng điện DC <200mA (như: pin, USB, mạch điện tử) và cần có độ chính xác cao, cũng như ngân sách đầu tư không quá cao. Tham khảo ngay các model phổ biến nhất trên thị trường: Hioki DT4256, Hioki 3030-10, Kyoritsu 1009, Kyoritsu 1109S, Fluke 17B Max, Sanwa CD800A,…
2. Chọn ampe kìm: Là lựa chọn hoàn hảo cho các phép đo dòng DC lớn >1A (như motor, inverter). Ngoài ra các thiết bị này còn mang đến tốc độ đo nhanh chóng, an toàn và đặc biệt là không cần tháo dỡ mạch điện. Các model tiêu biểu: Hioki 3288, Hioki 3288-20, Hioki CM4373, Kyoritsu 2055, Kyoritsu 2002PA, Kyoritsu 2003A, Uni-T UT210E, Fluke 376,…

Xem thêm: So sánh ampe kìm và đồng hồ vạn năng: Điểm giống và khác nhau?

Địa Chỉ Cung Cấp Đồng Hồ Vạn Năng Và Ampe Kìm Chính Hãng, Giá Tốt

Hiện nay trên thị trường, công ty CP Giải Pháp Đo Kiểm (MTS) tự hào là đại lý đồng hồ vạn năng, ampe kìm và thiết bị đo lường điện chính hãng của các thương hiệu nổi tiếng như Kyoritsu, Hioki, Fluke, Sanwa,… với mức giá tốt nhất. Chúng tôi cam kết chỉ cung cấp sản phẩm chính hãng 100%, đầy đủ giấy tờ và chính sách bảo hành dài hạn lên đến 12-36 tháng. Ngoài ra, Giải Pháp Đo Kiểm còn cung cấp dịch vụ giao hàng tận nơi trên toàn quốc và tư vấn lựa chọn sản phẩm miễn phí.

Với kho hàng số lượng lớn sẵn sàng giao nhanh, Giải Pháp Đo Kiểm cam kết có thể đáp ứng mọi nhu cầu đo lường và kiểm tra điện của người, từ dân dụng đến các ứng dụng chuyên nghiệp. Hơn nữa, chúng tôi còn sở hữu đội ngũ kỹ thuật và trang thiết bị hiệu chuẩn thiết bị đo lường tiên tiến, hiện đại, đáp ứng đầy đủ các tiêu chuẩn quy định. Chính vì vậy, khách hàng có thể hoàn toàn yên tâm khi mua sắm ampe kìm và đồng hồ vạn năng tại Giải Pháp Đo Kiểm.

Kết luận, với các hướng dẫn đo dòng điện 1 chiều bằng đồng hồ vạn năng trên đây, Giải Pháp Đo Kiểm hy vọng quý bạn đọc đã có thể hiểu và áp dụng nhanh chóng vào trong công việc của mình. Để biết thêm thông tin chi tiết hoặc sở hữu các thiết bị đo lường điện – điện tử chính hãng, chất lượng, hãy vui lòng liên hệ trực tiếp với chúng tôi thông qua các thông tin liên hệ dưới đây.

THÔNG TIN LIÊN HỆ:

CÔNG TY CỔ PHẦN GIẢI PHÁP ĐO KIỂM

• Địa chỉ: 1/5 Đường An Nhơn, Phường 17, Quận Gò Vấp, TP HCM
• Hotline: 0901.668.234
• Email: sales@giaiphapdokiem.vn
• Website: www.giaiphapdokiem.vn
• Facebook: https://www.facebook.com/giaiphapdokiem